ایران شناسی > شاهنامه خوانی
 
کتاب خوانی کتابخانه شخصی کتاب های برگزیده گالری اخبار کتاب بچه خوانی
بازگشت به صفحه قبل
 
     
 

جشن سده و چگونگی پیدایش آتش.

اعضاء سرای محله و مدرسه پسرانه سلمان فارسی.

جشن سده و چگونگی پیدایش آتش.

عنوان داستان : بنیاد نهادن جشن سده (شروع داستان هوشنگ شاه) .
نام مدرسه :اعضاء سرای محله و مدرسه پسرانه سلمان فارسی.
مجري برنامه : ساناز شجاعي ( كارشناس كتابخانه ملي )
افراد شركت كننده : ۳۰ نفر
تاریخ : ۱۳۹۲/۱۱/۱۹
مكان : سالن همايش هاي كتابخانه ملي

آغاز سخن درباره مفهوم کلمه بهمن یا همان(وَهومَن) به معنای اندیشه و مَنِشِ نیک صحبت شد، اندیشه نیک داشتن (ایزد) در مقابل اندیشه پلید (دیو) .و پس از آن در مورد جشن سده که یکی از آيین های ایرانی است توضیحاتی داده شد. سده در صدمین روز زمستان (زمستان گذشتگان که به علّت سردی شدید دورانش طولانی تر از سه ماه بوده) و به مناسبت زمینه سازی برای تدارکات کشاورزی در سال نو برگزار می شده است.
به روایتی دیگر سده در فاصله چهل روز از یلدا (دهم بهمن ماه) و پنجاه روز مانده به نوروز و گرم شدن زمین  برگزار می شود . پایان چله بزرگ است و گذشتگان آتشی عظیم هنگام خورنشین هوا (غروب) برپا می نمودند به علت اینکه از این روز به بعد انسان به آتش دست پیدا کرده است شب هم مانند روز روشن ،گرم و زنده است و شب ها نیز شمرده می شوند ، پس علاوه بر پنجاه روز ، پنجاه شب نیز تا گرم شدن زمین و آمدن بهار زمان باقی است که همان عدد صد (سده) می شود . البته روایت های دیگری نیز در این باره گفته شده است که ما به همین بسنده می کنیم.
جشن سده به این دلیل در ابتدای داستان هوشنگ شاه آمده است که نخست در شاهنامه فردوسی به دست این شاه آتش کشف شد و پروردگار را به خاطر این فروغ و نور ایزدی بسیار سپاسگزاری کرد:

یکی روز شاه جهان سوی کوه                                          گذر کرد با چند کس همگروه
پدید آمد از دور چیزی دراز                                            سیه رنگ و تیره تن و تیزتاز
دو چشم از برسرچو دو چشمه خون                                       ز دود دهانش جهان تیره گون
نگه کرد هوشنگ باهوش و سنگ                                       گرفتش یکی سنگ و شدپیش جنگ
بزور کیانی بیازید دست                                               جهانسوز مار از جهانجو بجست
برآمد بسنگ گران سنگ خرد                                            همین و همان سنگ بشکست خرد
فروغی پدید آمد از هر دو سنگ                                           دل سنگ گشت از فروغ آذرنگ
نشد مارکشته ولیکن ز راز                                                پدیدآمد آتش ازان سنگ باز
هرآنکس که برسنگ آهن زدی                                                ازو روشنایی پدید آمدی
جهاندار پیش جهان آفرین                                                 نیایش همی کرد و خواند آفرین

براي مطالعه بيشتر به كتاب "قصه هاي شيرين فارسي " مراجعه كنيد