ایران شناسی > مجموعه ها
 
کتاب خوانی کتابخانه شخصی کتاب های برگزیده گالری اخبار کتاب بچه خوانی
بازگشت به صفحه قبل
 
     
 

زادن سهراب از تهمینه

برگزار کننده : سازمان اسناد و کتابخانه ملی- اداره کل اطلاع رسانی

زادن سهراب از تهمینه


بازنويسي داستان و مجري برنامه : ساناز شجاعي (كارشناس كتابخانه ملي )

تاريخ : مرداد ماه 93


 پس از جشن با شکوهی که برای ازدواج رستم و تهمینه برگزار نمودند، اکنون هنگام رفتن رستم از شهر سمنگان فرا رسیده بود. رستم که می دانست همسرش باردار است هنگام ترک کردنش به او گفت :

به بازوی رستم یکی مُهره بود                   که آن مهره اندر جهان شهره بود
شهره = مشهور و نامدار.

بدو داد و گفتش که اینرا بدار                     گَرَت دختری آید از روزگار
بگیر و  بگیسوی او بر بدوز                      به نیک اختر و فال ِ گیتی فروز
نیک اختر = خوشبخت و خوش اقبال.

وَر ایدونکه آید ز اختر پسر                       ببندش ببازو نشان پدر
ببالای سام نریمان بُوَد                              بمَردی و خوی کریمان بُوَد
خوی = خصلت، عادت.   کریمان = جوانمردان.

رستم آنروز تا شب نزد تهمینه ماند و خورشید که از آسمان بالا آمد قصد رفتن کرد، تهمینه که از رفتن او بسیار اندوهگین بود اشک در چشمانش حلقه زده بود. در این هنگام شاه سمنگان مژده پیدا شدن رخش را به رستم داد و او شادمان شد و پروردگار را سپاس گفت و سوار بر رخش، با شتاب به شهر ایران برگشت و از آنجا به زابلستان رفت.

پس از نه ماه که از بارداری تهمینه گذشت، خداوند کودک پسری به او داد که مانند رستم پیلتن بود. تنش سفید اما صورت سرخ رنگی داشت به همین دلیل نامش را سهراب (سرخ روی) گذاشتند:
تو گفتی گَو ِ پیلتن رستمست                     و یا سام شیرست یا نِیرمَست
گو = دلیر و پهلوان.

چو چندی شد و چهره شاداب کرد              وِرا نام تهمینه سهراب کرد
چو یکماه شد همچو یکسال بود                 بَرَش چون بَرِ رستم زال بود

هنگامی که سه سالش شد دوست داشت به میدان جنگ برود، در پنج سالگی شجاعت و دلاوری بسیاری داشت. در ده سالگی کسی توان مبارزه با او را نداشت!
یک روز به نزدیک مادرش رفت و در مورد اینکه پدرش کیست و نامش چیست از او پرسید :
ز تخم کیَم وَز کدامین گوهر                    چگویم چو پرسد کسی از پدر؟


چون تهمینه پرسش او را شنید به او چنین پاسخ داد :

تو پور گَو ِ پیلتن رستمی                        ز دستان سامی و از نیرمی
ازیرا  سَرت زآسمان برترست                که تخم تو زان نامور گوهرست
جهان آفرین تا جهان آفرید                     سواری چو رستم نیامد پدید

تهمینه نامه ای از رستم پدر سهراب به او نشان داد و گفت : هنگامی که تو به دنیا آمدی پدرت این نامه را به همراه سه یاقوت و سه تکه زر (طلا) از ایران برای تو فرستاد، آنها را به یادگار نگهداری کن. اما من نگرانم ! به این دلیل که اگر رستم بداند که تو بزرگ شده ای و چنین پهلوان نامداری (مشهور) هستی، تو را از من جدا می کند . دیگر اینکه اگر افراسیاب بداند که تو پسر رستم هستی، به خاطر دشمنی و کینه ای که با او دارد  تو را خواهد کشت.

اما سهراب چُنین پاسخ مادرش را می دهد :
چنین گفت سهراب کاندر جهان                 ندارد کسی این سخن را نهان
نَبَرده نژادی که چونین بُوَد                       نهان کردن از من چه آئین بُوَد؟
نژادی به آئین و با آفرین                         نهانی چرا داشتی از من این؟
(من از نژاد اصیل و بزرگی و قابل احترامی هستم، پس چطور می توانم آنرا پنهان کنم؟ و چطور تو از من پنهانش کردی؟)

 و پس از گفتن این حرفها به مادرش تهمینه، تصمیم گرفت که از ترکان لشگر بزرگی را آماده کند و به ایران بتازد (حمله کند)  و طوس  و گودرز را که از پهلوانان آن دوره بودند از ایران بیرون کرده و شکست دهد.

کنون من ز ترکان جنگ آوران              فراز آورم لشکری بیکران
فَراز آورم = لشگر بزرگی  را در مکان بلندی جمع می کنم.

برانگیزم از گاه کاوس را                     بِبُرم از ایران پی طوس را
گاه = تخت شاهی

نه گودرز مانم نه نیکو سران                 نه گُردان جنگی و نام آوران
گردان = پهلوانان.
به رستم دهم گُرز و تخت و کلاه             نشانمش بر گاهِ کاوس شاه
از ایران به توران شوم جنگجوی           اَبا شاه روی اندر آرم بروی
تو را بانوی شهر ایران کنم                   به جنگ اندرون کار شیران کنم
چو رستم پدر باشد و من پسر                نماند به گیتی یکی تاجور