زنديان يا زند به نام سلسله اي است كه كريم خان زند آن را به وجود آورد و كريم خان يكي از سرداران شجاع نادرشاه بود كه در هندوستان دلاوريها نمود و پس از كشته شدن نادر به سرپرستي ايلات عراق تعيين شد و در آن هنگام هر يك از سران سپاه در هر گوشه كشور سر به شورش برداشتند و سران طوايف هم براي كسب قدرت با يكديگر به جنگ و ستيز پرداختند . از ميان اين مدعيان سلطنت ، كريم خان زند توانست بر رقيبان خود پيروز شوود و دولت زنديه را تأسيس كند
كريم خان از لرهاي ملاير و از طايفه زند بود . خاندان زند پس از سقوط صفوي ها توانستند در برابر عثماني ها مقاومت كنند و نادرشاه آنان را به دره گز تبعيد كرد . آنها در آنجا در مقابل تركمنها قرار گرفتند و بسيار با تركمنها جنگيدند و كشته شدند .
پس از مرگ نادرشاه ، زنديها به منطقه خود بازگشتند . كريم خان كه سركرده يك دسته از سپاهيان بود همدان را گرفت و اصفهان را تصرف كرد و سلسله زنديه را بنا نهاد .
حكومت زنديه كه از سال 1163 هجري آغاز شد ، به سال 1209 هجري خاتمه يافت . در طول اين مدت 8 نفر در دولت زنديه حكومت كردند .
كريم خان زند يكي از پادشاهان دادگر ايران بود . مردم در زمان او در رفاه و آسايش بودند . او بسيار ساده مي زيست . به جاه و جلال و سلطنتي علاقه اي نداشت و حتي از قبول عنوان پادشاه دوري مي جست . خود را وكيل الرعايا خواند و تا آخر عمر با مردم به مهرباني و دادگري و تدبير و مروت و احسان حكومت كرد .
از بناهاي او در تهران عمارتي بود به نام خلوت كريم خاني ، در شيراز يك بازار و يك مسجد و يك حمام به نام حمام وكيل . عمارت ارك و آرامگاه هاي سعدي شيرازي از بناهاي زيباي اوست . از خوش رفتاري و سادگي زندگاني او افسانه هاي بسياري هنوز در ميان مردم باقي است .
پس از مرگ كريم خان جانشينان وي دچار اختلاف شدند و طي مدتي اندك ، چند تن به پادشاهي رسيدند .آخرين آنها لطفعلي خان زند بود كه طي نبردهاي با آغا محمد خان قاجار شكست خورد و كشته شد .
با مرگ لطفعلي خان زن سلسله زنديه منقرض شد.