ایران شناسی > مجموعه ها
 
کتاب خوانی کتابخانه شخصی کتاب های برگزیده گالری اخبار کتاب بچه خوانی
بازگشت به صفحه قبل
 
     
 

ایلام

ایلام

استان ايلام در غرب ايران، با مساحتي حدود20151 کيلومترمربّع و جمعيّتي نزديک به 538877 نفر، بين استان هاي کرمانشاهان، خوزستان و لُرستان واقع شده و ازجنوب و مغرب با کشور عراق 425 کيلومترمرزمشترک دارد. رشته جبال زاگرُس در امتداد شمال غرب به جنوب شرق، اين استان را به دو قسمت مي کند و ارتباط شهرها را بامرکز استان دشوارمي سازد. نيمه شرقي وشمال شرقي منطقه ازکوهستان ها ونيمه غربي آن ازمناطق کم ارتفاع دشت هاي گرمسير منطقه مِهران و دِهلُران تشکيل شده است. دشت هاي حوزه شرقي، يعني شهرستان ايلام، به سبب دسترسي به آبهاي سطحي محلّي مناسب، براي پديد آمدن شهرها و آبادي هاي پرجمعيّت است. نام مركز استان ايلام است.
آب و هواي ايلام در دو ناحيه مختلف کاملاً متفاوت است. مناطق مرتفع زاگرُس، که دراين استان «کبيرکوه» خوانده مي شود، سردسير و دشت هاي جنوب و غرب گرمسير است. بادهاي خشک و سوزان صحراي عربستان نيز در تابستان به مناطق غربي وجنوبي نفوذ مي کند و برخشکي وگرمي هوا مي افزايد. دراين ميان دامنه هاي دينار کوه، حدّفاصل دشت هاي کم ارتفاع، به علّت تنوّع آب و هوا و جنگل هاي انبوه کوهستاني، به عنوان چراگاه هاي خوب منطقه مورد بهره برداري عشاير و دام داران قرار مي گيرد و ييلاق و قشلاق سالانه عشاير دراين نواحي انجام مي شود.
ايلام استاني پرآب و مهم ترين رودخانه آن سيمَره بخشي از شاخه رود بزرگ گاماسياب است. علاوه براين، از آب هاي زير زميني استان با چاه هاي عميق و نيمه عميق بهره برداري مي شود. مردم ايلام که بيشتر آنها را ايلات کُرد و لُر تشکيل مي دهند به دام داري و کشاورزي ديم و کشت گندم و جو اشتغال دارند. دانشکده دام پروري ايلام درسال 1355ش (1976م)گشوده شد. با اين همه، کمبود نيروي انساني ماهر و نيمه ماهر در همه زمينه ها از مهمترين علل عقب ماندگي اين استان بوده است. گرچه اين منطقه با داشتن معادن سنگ هاي ساختماني، نفت، قير، زغال سنگ، آهن، گاز طبيعي، گوگرد و تيزاب ثروتي انباشته دارد، امّا اين معادن هنوز چنان که بايد شناسايي نشده ومورد بهره برداري قرار نگرفته اند. به طور کلّي، استان ايلام با وجود تنوّع آب و هوا و وضع اقليمي مناسب و معادن فراوان، ازنظر اقتصادي چندان رونق نيافته و درسال هاي جنگ ایران و عراق نيز به منابع طبيعي و انساني آن آسيب بسيار وارد آمده است.
مردم ايلام بيشترمسلمان و شيعه دوازده امامي هستند و اقليتي نيز از اهل تسنّن و اديان ديگردرآن ساکن اند. مردم اگرچه اغلب زبان فارسي را مي فهمند امّا به زبان هاي کُردي و لُري و عربي سخن مي گويند. مطابق آخرين تقسيمات کشوري استان ايلام 7 شهرستان دارد از جمله: ايلام (مرکز استان) درّه شهر، دِهلُران، شيروان، چَرداوُل و مِهران.

صنايع دستي استان ايلام
استان ايلام كه قدمتي به بلنداي تاريخ كهن ايران و سابقه‌اي درخشان در فرهنگ، هنر و تمدن جهان دارد، از ديرباز تاكنون از مراكز مهم توليد صنايع دستي مانند زيراندازهاي سنتي بوده است و از گذشته دور تا به امروز صنعتگران سختكوش و با ذوق ايلامي كوشيده‌اند تا با توليد زيراندازهايي نظير قالي، گليم و دست بافته‌هايي ديگر چون سياه چادر و چيغ (چيت)، جاجيم و.... رشته‌هاي سنتي و اصيل صنايع دستي در استان ايلام شامل گليم ساده و نقش برجسته، جاجيم بافي، نمدمالي، حصيربافي، احرامي بافي، چاقوسازي، صنايع تلفيقي و تكميلي، گيوه، چيغ(چيت)، معرق روي چوب و بافت سياه چادر است. گليم نقش برجسته، تلفيقي از گليم ساده و گره قالي در متن آن است كه مهم‌ترين و اصيل‌ترين صنعت دستي استان به‌شمار مي‌رود. در اين نوع خاص گليم، زمينه بافت گليم و نقوش آن گره كامل قالي است كه به طور طبيعي بعد از بافت، نقوش آن برجسته تر از زمينه است.
 
شهرستان ايلام
شهرستان ايلام، مرکز استان ايلام که تا تهران 801 کيلومترفاصله دارد، تا سال 1315ش(1936م) منصور آباد پشت کوه نام داشت. اين شهر ميان اسلام آباد غرب، خرّم آباد، و مِهران واقع شده و از مغرب به مرز ايران و عراق محدود است و آب و هوايي معتدل دارد. روده ايي که از کنار اين شهر مي گذرند همه از کبيرکوه سرچشمه گرفته و به رودخانه سيمَره مي ريزند.
اهميّت شهرستان ايلام بيشتر به خاطرتمرکز داد و ستد و امور اداري عشاير و بازرگاني محلّي درآن است. ازنظرتاريخي ايلام درمنطقه تمدّن هاي باستاني قرار دارد. پیدا شدن پیکره ها و الواح گلی با نقش اناهیتا متعلق به حدود هفت قرن پیش از میلاد مسیح از آن جمله است. در دامنه ی کبيرکوه، درسرآبکلان شيروان نیز بقاياي شهرهاي قديمي دوران ساساني شناسايي شده. طاق فرهاد وشيرين بين راه سومارو تنگ چوبين، يا شکارگاه بهرام چوبين، دراين منطقه به همين دوران باز مي گردد. مهران مهران یکی از شهرهای استان ایلام درمرز عراق و حدود صد کیلومتری بغداد قرار دارد. این شهر با نزدیک به پنجاه هزار جمعیت درسال 1365خ/1986م. درجنگ به تصرف عراق درآمد، اما کمتر از یک ماه بعد آزاد شد. این شهر محل رفت و آمد زائران به اماکن مقدسه ی شیعیان به خصوص زیارت حرم امام حسین درکربلا است.