تركان در آغاز در ماوراءالنهر مي زيستند ، پس از فروپاشي ساسانيان آن دسته از تركان كه همسايه ايران و صحرا گرد بودند به آرامي وارد خاك ايران شدند . پيروزيهاي مسلمانان در سرزمينهاي ترك نشين نيز باعث شد كه گروه زيادي از آنان به اسارت . سپس تركها مسلمان شدند . در دوره سامانيان غلامان ترك به خراسان آمدند و سپس از آن برخي از آنها وارد ارتش شدند . گروهي از آنها از كودكي براي خدمت در سپاه تربيت مي شدند و چون شايستگي خود را نشان مي دادند به سرهنگي و سپسالاري مي رسيدند . تركان كم كم در سپاه نفوذ پيدا كردند و به مقامهاي بالايي رسيدند .
نوح ابن نصر ساماني (321-343 هجري ) پنجمين پادشاه ساماني غلامي ترك داشت به نام البتگين كه چون لياقت و استعداد و هوش سرشاري داشت حاجب دربار شد . در زمان منصوربن نوح ساماني 350-366 هجري البتگين ياغي شد و با غلام خود سبكتگين به غزنين رفت و بر امير آن ناحيه انوك چيره گشت و خود به جاي او به حكومت پرداخت و سبكتگين را داماد خود كرد . وي پس از مرگ البتگين تمام ميراث او را تصاحب كرد و چون هوش و استعداد زيادي داشت به زودي نيرومند شد و برخي از شهرها را تصرف كرد و بلخ را به پايتختي برگزيد ، به هندوستان لشگر كشيد و جنگهاي فراوان كرد و اغلب سرزمين هاي آنجا را گرفت . معابد هنديان را خراب كرد و به جاي آنها مساجدي به پا كرد و كار به آنجا كشيد كه سامانيان به او لقب ناصرالدين دادند .
سبكتگين در سال 387 هجري بدورد حيات گفت و پسرش محمود كه در سال 350 هجري متولد شده بود ، به جاي او نشست . محمود قلمرو پدرش را توسعه داد و در سال 389 هجري به سلطنت نشست و سلسه غزنوي را تشكيل داد . قلمرو او از گجرات در هند تا سمرقند و از كشمير تا نواحي غربي ايران گسترده بود . آيين اسلام و زبان و ادب پارسي را در بخشي از هندوستان رواج داد . نفوذ ادبي و معنوي ايران در هندوستان گسترش يافت تا آنجا كه در قرون بعد بسياري از شعراي هند به زبان فارسي شعر سرودند و صدها جلد كتاب و رساله به زبان فارسي انتشار دادند و سبك هندي را در ادب فارسي پديد آوردند . پسران و نوادگان محمود غزنوي چند سالي در ايران حكومت كردند تا در سال 429 هجري به دست طغرل بيگ سلجوقي منقرض شدند .
سلسله غزنويان جمعا پانزده تن بودند به اين ترتيب پادشاهي كردند : محمود غزنوي ، محمد بن محمود غزنوي ، مسعود بن محمود غزنوي ، ابوالفتح مودو ابن مسعود ، مسعود بن مسعود ، علي بن مسعود ، عبدالرشيد بن محمود ، طغرل كافر نعمت ، فرخزاد بن مسعود ، ابراهيم بن مسعود ، مسعودبن ابراهيم ، ارسلان شاه بن مسعود ، بهرام شاه بن مسعود ، خسرو شاه بن بهرام شاه ، خسرو ملك بن خسرو شاه .