ایران شناسی > مجموعه ها
 
کتاب خوانی کتابخانه شخصی کتاب های برگزیده گالری اخبار کتاب بچه خوانی
بازگشت به صفحه قبل
 
     
 

آئین باستانی نوروز

نام مدرسه : دبیرستان پسرانه فرهنگ

آئین باستانی نوروز

عنوان داستان : جمشید شاه .
موضوع داستان : آئین باستانی نوروز .
مجري برنامه : ساناز شجاعي ( كارشناس كتابخانه ملي )
افراد شركت كننده : ۳۰ نفر
تاریخ : ۱۳۹۳/۱/۳۱
مكان : سالن همايش هاي كتابخانه ملي

 

 

 

آغاز کلام درباره جشن نوروز و چگونگی برگزاری آن در میان ما ایرانیان برای بچّه ها صحبت شد.
نوروز، به معنی روز نو، نفس نو، کار نو و...... همان دَم به دَم تازه و نو شدن ماست که قرار است در هر لحظه زندگی ما اتفاقش بیفتد. حالا که نو بهارست و طبیعت هم از خواب زمستانی بیدار شده باید این تقارن را به فال نیک گرفته و با زایش زمین و طبیعتِ نو ما نیز دگرگونه شویم و به بهترین حالها برگردیم و انقلاب درونی مان را به جشن و پایکوبی برخیزیم. ما در سفره نوروزی مان تعدادی از نمادهای زندگی و طبیعت را قرار می دهیم که یادآور پیامهای سلامتی، طول عمر،  برکت و فراوانی، شادی و سرسبزی، شیرینی زندگی، پاکی و روشنایی،  توان تَنانی (قدرت جسم) و.....برای ماست.
داستان جمشید شاه در شاهنامه فردوسی درخشش فرّ کِئی و ایزدی است از انسانی (پادشاهی)همانند جمشید که با یاری ضمیر روشن خود خدمات بسیاری به جامعه دوران خود نمود، همچنین نامگذاری نوروز (روز ِنو، روز نخست از ماه فروردین) را دردوره این شاه می بینیم. امّا به خاطر کارهایی که انجام داد گرفتارمنیّت شد و دچار نقصان و سقوط گردید.
 
همه کردنیها چو آمد پدید                          بگیتی جز از خویشتن را ندید

 از خدمات او، نخست ساختن ابزار جنگ بود(جنگ افزار):

نخست آلت جنگ را دست برد                         دَرِ نام جستن بگُردان سپرد
بفر کِئی نرم کرد آهنا                         چو خود و زِرِه کرد و چون جوشنا
چو خفتان و چون درع وبرگستوان                     همه کرد پیدا بروشن روان

پس از آن صنعت پوشاک :

زکتان و ابریشم و موی وقَز                              قَصب کرد پر مایه دیبا و خَز

 

تقسیم بندی جامعه به چهار گروه


۱-آذربانان

گروهی که کاتوزیان خوانیش                                برسم پرستندگان دانیش

۲- سپاهیان - ارتشیان

صفی بر دگر دست بنشاندند                                 همی نام نیساریان خواندند

کجا شیر مردان جنگاورند                                    فروزنده لشکر و کشورند

۳- کشاورزان

بکارند و ورزند و خود بدروند                            بگاه خورش سرزنش نشنوند

۴- صنعت گران

چهارم که خوانند اَهنوخوشی                            همان دست ورزان با سرکشی

کجا، کارشان همگِنان پیشه بود                           روانشان همیشه پراندیشه بود

پس از این کار جمشیدشاه، ردِّ پای هنر معماری را می بینیم

بفرمود دیوان ناپاک را                                       بآب اندر آمیختن، خاک را
هرآنچ از گل آمد چو بشناختند                                 سبک خشت را کالبد ساختند

کشف معادن :

ز خارا گهر جست یک روزگار                        همیکرد ازو روشنی خواستار

بچنگ آمدش چند گونه گهر                            چو یاقوت و بیجاده و سیم و زر

شناخت سوختنیهای معطر-عطریات


دگر بویهای خوش آورد باز                                  که دارند مردم ببویش نیاز
چوبان چو کافور وچون مشکناب                         چوعود وچوعنبر چو روشن گلاب

دارو و درمان


پزشکی و درمان هر دردمند                                    در تندرستی و راه گزند

کشتی سازی – دریانوردی


گذر کرد زان پس بکشتی برآب                              ز کشور بکشور برآمد شتاب


و پس از این خدمات، نوبت به جشن نوروز می رسد

بفَّر کیانی یکی تخت ساخت                              چه مایه بدو گوهر اندر نشاخت
که چون خواستی دیو برداشتی                             ز هامون بگردون برافراشتی
چو خورشید تابان میان هوا                                   نشسته برو شاه فرمان روا
جهان انجمن شد بر تخت اوی                                فرو ماند از فرّه بخت اوی
بجمشید بر گوهر افشاندند                                مرآن روز را روز نو خواندند
سر سال نو شاه گیتی فروز                              بران تخت بنشست فیروز روز
چنین جشن فرّخ از آن روزگار                    بمانده ازان خسروان يادگار 

 

براي مطالعه بيشتر به كتاب هاي " داستان جمشيد جم "و " داستان جمشيد " مراجعه كنيد